Czym zajmuje się analityk biznesowy?

Czy kiedykolwiek przeszedł Ci przez myśl pomysł na przebranżowienie się? Zainteresowania analityczne to nie jest typowa odpowiedź człowieka zapytanego o szczególne zdolności. Nie jest to również profesja, z której znajomością można się po prostu urodzić. Jednak zapotrzebowanie na analityków biznesowych nie maleje.

Wraz z rozrostem gałęzi technologicznej rynku pracy, wzrośnie również zapotrzebowanie na analityków biznesowych. Osoby z różnych szkół i z różnym wykształceniem mogą spróbować swoich sił, ponieważ główną cechą wymaganą będzie identyfikacja potrzeb klientów w celu rozwiązania problemów biznesowych. Im więcej będzie firm nastawionych na rozrost i sukces na rynku, tym większy będzie popyt na analityków. Osób nie tylko ze zdolnościami obserwacyjnymi, ale również komunikacyjnymi. Najważniejsze jednak będzie chęć zdobywania wiedzy i rozwoju umiejętności.

Rola analityka w projekcie

Analityk biznesowy brzmi bardzo ogólnie. Jest to osoba, który identyfikuje i weryfikuje potrzeby biznesowe klientów, i  zainteresowanych oraz znajduje rozwiązanie problemów. Analityk biznesowy, w zależności od dziedziny, będzie musiał się wykazać różnego rodzaju zbiorem dodatkowych umiejętności oraz zrozumieniem branży. Rola tej pozycji mocno ewoluowała w ostatnich latach. Pojawiły się określenia takie jak analityk systemowy, architekt biznesu, analityk IT, czy połączenie − analityk biznesowo-systemowy. Hybryda ta odnosi się właśnie do rynku IT. Jego wiedza nie może ograniczać się jedynie do biznesu, ale również musi zawierać znajomość logiki systemów, przy których pracuje, znajomość bazy danych i innych szczegółów projektu, aby dobrze porozumieć się z developerami.

Komunikacja klienta z zespołem

Analityk biznesowy istnieje po to, aby określić, co należy zrobić, żeby system działał dobrze lub projekt miał szansę sukcesu. Inżynier wymagań musi dodatkowo określić jak należy to zrobić i jakie funkcja ma mieć oraz jak system powinien wyglądać. Nie oznacza to, że analityk lub inżynier musi znać wszystkie techniczne aspekty tworzenia kodu, ale z pewnością wiedza ta nie zaszkodzi. Czy analityk biznesowy bez znajomości programowania nie może pracować przy projekcie IT? Nie, jego rola ogranicza się do zadowolenia klienta, poprzez wymyślenie określonych rozwiązań, które są możliwe do wykonania, a których odbiorca wymaga.

Rolą analityka biznesowego jest więc bycie łącznikiem, a jeśli trzeba − mediatorem, pomiędzy fachowcami a odbiorcą. Pomiędzy klientem a programistami i pomiędzy inwestorem a wykonawcami. Analityk musi znać procesy biznesowe w firmie oraz być biegły w identyfikacji bieżących i potencjalnych problemów w trakcie realizacji projektu. Jest on centralną figurą w gromadzeniu i przekazywaniu informacji o produkcie. Musi się on wykazać zrozumieniem celów biznesowych, wymagań użytkowników, możliwości funkcjonalnych oraz mieć zdolność oszacowania i zaplanowania przebiegu prac. Jednak nie bierze on na siebie odpowiedzialności za powodzenie działania aplikacji. Implementacją rozwiązań zajmują się wykonawcy i to od nich zależy działanie funkcji lub cech produktu.

Kto może być analitykiem?

Analityk jest wsparciem dla obu stron w osiągnięciu wspólnego celu, czyli osiągnięcia satysfakcjonujących efektów. Klient musi otrzymać to czego oczekiwał i na warunkach jakie postawił, a specjaliści lub developerzy muszą być w stanie sprostać tym oczekiwaniom w określonych ramach czasowych. Dla osób lubiących współpracę z klientem, wyszukiwanie najlepszych rozwiązań, głębokie zrozumienie i wnikanie w zależności determinujące dany projekt, kariera analityka biznesowego będzie idealna. Jeśli jednak do tego wykażesz się smykałką w funkcjach praktycznych i w tym, jak wpływają one na działanie systemu, to Twoje kompetencje można rozszerzyć o inżynierię wymagań, czyli analizę biznesowo-systemową. Obie te funkcje są równie ważne i wymagające wnikliwości, jednak ta druga ma głęboki poziom szczegółowości.

Zadania analityka w projekcie

Dzięki znajomości celów biznesowych projektu, które ustala klient, łatwo będzie ustalić przeznaczenie produktu, czyli funkcje, które wymagane będą przez potencjalnych użytkowników. Analityk wykazać się musi nie tylko zdolnościami badawczymi, ale również posiadać pewne cechy przywódcze oraz komunikatywność. Jego zadaniem będzie identyfikowanie interesariuszy projektu, co jest odbiciem jego znajomości branży i organizacji. Pozyskiwanie wymagań i ich definiowanie to po prostu formułowanie obrazu produktu, jaki posiada klient. Analiza tych wymagań i tworzenie dokumentacji, co przekłada się z kolei na przekazanie wymagań zespołowi, to etap komunikacji informacji uzyskanych od inwestora do specjalistów i wykonawców. Następnie analityk biznesowy musi koordynować pracę przez walidację określonych wymagań i priorytetyzację zadań dla developerów. Zajmie się on również zarządzaniem tymi wymaganiami oraz planowaniem podejścia do ich realizacji.

Umiejętności analityka

Teraz na pewno rozumiesz jak jednocześnie ogólne i mocno szczegółowe kompetencje musi posiadać analityk biznesowy. Są to cechy osoby inteligentnej i zmotywowanej, niekoniecznie wysoko wykształconej. Od kompetencji technicznych, przez zarządzanie zasobami ludzkimi do zdolności adaptacji. To musi potrafić dobry analityk biznesowy. Nie można jednak oczekiwać, że posiadania tych zdolności gwarantuje sukces. Ciężka praca i ciągłe samokształcenie to recepta na sukces w tej dziedzinie. Jedną z najważniejszych cech w tym zawodzie jest planowanie podejścia do analizy wymagań, aby wykorzystać w pełni potencjał zespołu w określonych ramach czasowych.

Umiejętności komunikacyjne oznaczają zdolność słuchania i prowadzenia rozmów oraz dociekliwość. To składniki podstawowe dobrego analityka. Musi on również potrafić szybko podejmować decyzje w danej sytuacji, biorąc pod uwagę wszystkie czynniki. Zdolności analityczne są tutaj ważne, nie tylko w kwestii ogólnego podejścia do projektu i higieny pracy, ale również dopasowania do realiów danego systemu. Bardzo istotną cechą, będzie szybka adaptacja do sytuacji, a jeśli zajdzie taka potrzeba, dokształcenia się w danym obszarze wiedzy. Zdolności przywódcze pomogą dobrze zaplanować pracę, wyegzekwować jego realizację, przy jednoczesnej facylitacji procesu. Spostrzegawczość i kreatywność to cechy, które posiada każdy, jeśli tylko pozostanie zaangażowany i zorientowany na cel projektu. Komunikacja z zespołem i umiejętność organizacji pracy potrzebna jest właściwie w każdej branży.

Rozwój kompetencji

Analityk biznesowy jest zawodem specyficznym, ponieważ zakłada stałe poszerzanie umiejętności i badanie środowiska. Najlepszym na to sposobem będzie kontakt z innymi analitykami. Przez wymianę doświadczeń całe środowisko może sobie pomóc, bez konfliktu interesów. Istnieją branżowe spotkania biznesowe, organizowane często przez członków społeczności. Pozwalają one na wymianę doświadczeń i rozwiązań, co znacznie przyspiesza proces kształcenia w zawodzie. Dodatkowe nawiązane znajomości z pewnością zaprocentują w przyszłości.

Istnieją również organizacje zrzeszające analityków, które zachęcają do aktywnego uczestnictwa w życiu branżowym. Poznawanie kolegów po fachu nie może być łatwiejsze. Takie uczestnictwo daje poczucia przynależności, a utrzymywanie kontaktu może pomóc w rozwiązaniu problemów przy projekcie. Od roku 2014 istnieje Stowarzyszenie Inżynierii Wymagań, które zajmuje się również organizacją Konferencji Inżynierii Wymagań i Analizy Biznesowej. Co roku spotyka się na niej ponad stu uczestników w warsztatach i prelekcjach. Innymi tego typu wydarzeniami w Polsce są konferencje beIT w Gdańsku, czy ReQtest organizowaną przez Stowarzyszenie Jakości Systemów Informatycznych.

Certyfikacja umiejętności

Doświadczenie to oczywiście bezcenny prestiż i atrybut na rynku pracy, ale certyfikacja z pewnością zwróci dodatkową uwagę pracodawcy. Jeśli już zdecydowałeś się na pracę w zawodzie, warto zainwestować czas i pieniądze w kursy potwierdzające wiedzę i doświadczenie. Dla początkujących zalecany jest certyfikat IQBBA. Dalej, sugerowana przez ogólnoświatową organizację skupiającą analityków biznesowych IIBA jest CCBA (Certification of Competency in Business Analysis) oraz CBAP (Certified Business Analysis Professional). Dla inżynierów wymagań istnieje certyfikat IREB.

Oprócz tego istnieją kursy, które równie dobrze zaświadczą o Twojej znajomości branży oraz o chęci rozwoju. Są również studia podyplomowe dla analityków biznesu. Szkolenia organizowane przez specjalistów z branży mają z kolei na celu wprowadzić początkujących analityków w zawód, przygotować ich do certyfikacji oraz przede wszystkim uporządkować wiedzę i zapoznać z praktycznymi aspektami analityki biznesu.

Doświadczenie w branży

Żadne szkolenie i żaden certyfikat nie zastąpi czegoś, co na rynku pracy cenione jest najbardziej, a mianowicie zaprawy w boju. Twoje doświadczenie to coś, czego nikt nie jest w stanie Ci odebrać, a otwiera drzwi na wiele propozycji współpracy. Im więcej udanych projektów stworzysz, tym więcej klientów będzie chciało z Tobą pracować. Dobry analityk biznesowy jest w pewnym sensie gwarantem powodzenia. Firmy, które inwestują w swoich analityków, ich rozwój i doświadczenie, inwestują w swoją przyszłość. Jeśli nie wiesz, czy analityka biznesowa to branża dla Ciebie, spróbuj udziału w szkoleniu. To najlepsza weryfikacja nie tylko przez styczność z samą dziedziną wiedzy, ale również ze środowiskiem. Jeśli posiadasz wiedzę praktyczną, istnieje również ścieżka inżynierii wymagań, czyli pozycja bardziej fachowa i szczegółowa. Im szybciej zdecydujesz się na wejście w tę specjalizację, tym szybciej zdobędziesz bezcenne doświadczenie.