Frontend, backend i fullstack – jakie są różnice?

Projektowanie stron internetowych nierozerwalnie łączy się z takimi pojęciami jak frontend i backend, do tych dwóch terminów należy jeszcze dodać fullstack. Wymienione nazwy odnoszą się do specjalizacji programistów, którzy odpowiedzialni są za tworzenie stron internetowych, aplikacji webowych czy też mobilnych (Android, iOS). Będą to więc odpowiedni backend developer, frontend developer i fullstack developer. Każda z tych specjalizacji odnosi się do różnych umiejętności, które są niezbędne do tworzenia stron www. Sprawdźmy co dokładnie kryje się pod tymi nazwami i czy czymś się różnią?

Co oznacza pojęcie frontend?

Wszystko to, co widzimy po wejściu na daną stronę internetową należy nazwać właśnie frontendem. Całkiem trafną analogią, która lepiej pozwoli zobrazować czym jest frontend, jest samochód. Jako kierowcy w zasadzie największy kontakt mamy z tym, co widać oraz z wnętrzem, oczywistymi funkcjami auta. To, co jest “ukryte” w samochodzie dla większości z nas jest czymś, z czym nie mamy do czynienia. Tak, jak kierowca ma do czynienia z tym co na zewnątrz samochodu, tak użytkownik widzi frontend, czyli po prostu stronę internetową, e-sklep, portal czy media społecznościowe.

Za to, co widzimy na stronie www odpowiada frontend developer. To właśnie specjalista od frontendu opracowuje witrynę pod kątem tego, co powinien zobaczyć użytkownik takiej strony. To on w porozumieniu z klientem tworzy design strony, formę graficzną, jej funkcjonalność, UX (user experience), a także odpowiedni dobór kolorów. Jeśli chodzi o umiejętności to frontend developer powinien doskonale poruszać się w różnych środowiskach programistycznych, powinien znać wszelkiego rodzaju języki kodowania stron internetowych, m.in. takie jak HTML, PHP, CSS, JavaScipt czy technikę tworzenia aplikacji internetowych AJAX.

Czym jest backend?

Jeśli frontend jest wszystkim tym, co widzi użytkownik po wejściu na stronę www, to backend jest tą częścią stroną, do której nie ma dostępu. Należy zauważyć, że do poprawnego działania każdej strony www nie wystarcza pięknie zaprojektowany layout. Backend jest czymś, co można, by opisać jako wnętrze, silnik strony internetowej czy aplikacji, która znajduje się na serwerze. Na backend składa się co najmniej jeden serwer, a także wszelkiego rodzaju skrypty, programy www czy interfejsy programistyczne. Każdy element backendu musi ze sobą perfekcyjnie współgrać, i musi zachodzić między nimi sprawna komunikacja, co ma się przekładać na sprawnie i w sposób niezakłócony działającą stronę internetową.

Nad tą warstwą strony www pracuje backend developer. Powinien on mieć wszechstronną wiedzę z zakresu programowania, nie zaszkodzi jeśli posiada praktyczne umiejętności posługiwania się kilkoma językami programowania, m.in. takimi jak PHP, SQL, Ruby, Python czy jQuery. Charakterystyką pracy jako backend developera jest sprawne i umiejętne rozwiązywanie nawet dość skomplikowanych zagadnień, nie bez powodu przydaje się tu analityczny umysł oraz całkiem duża doza odporności na sytuacje stresujące, które rodzą się pod presją czasu. Deadline`y, nieprzewidziane poprawki, zaskakujące błędy muszą być usunięte w optymalnie krótkim czasie. Jest to niezwykle istotne np. w branży e-commerce, w której nawet drobny błąd może przełożyć się na utratę wizerunku oraz straty finansowe.

Na tym jednak nie kończy się lista wymagań, jakie czasami stawia się przed backend developerem. Zdarza się, że od specjalisty tego rodzaju wymaga się także znajomości systemów kontroli wersji, np. Git. Wymagana może być także znajomość frameworków, swego rodzaju szkieletów, które pomagają w tworzeniu aplikacji lub jakiejś jej części.

Fullstack – co to oznacza?

Sama nazwa tego zjawiska już może nas nieco naprowadzać na zrozumienie co kryje się pod tym pojęciem. Fullstack to nic innego jak termin, który obejmuje swoim zakresem zarówno frontend jak i backend. To oznacza, że specjalista, którego określamy mianem fullstack developera umiejętnie porusza się zarówno w zagadnieniach związanych stricte z frontendem, jak i backendem.

Zatem „fullstackowy” twórca strony internetowej ma wiedzę i doświadczenie we wszystkich warstwach tworzenia takiej strony. Co oznacza nic innego jak bardzo szerokie umiejętności. I tu znowu warto odwołać się do samej nazwy stanowiska, czyli fullstack developer – „stack” z języka angielskiego należy przetłumaczyć jako „zbiór”, a „full” to nic innego jak „pełny”. Co naprowadza nas właśnie na to, że taki specjalista ma odpowiednie doświadczenie, wiedzę i umiejętności.

Backend, frontend oraz fullstack to pojęcia wprawdzie brzmiące tajemniczo to jednak dość łatwo zrozumieć co się za nimi kryje. Różnice, jakie wynikają z tych terminów odnoszą się wprost do stron internetowych i ich tworzenia. Już same nazwy wiele nam podpowiadają. Podsumowując frontend jest tym, co użytkownik widzi po wejściu na stronę www, backend to „ukryta” jej część, odnosząca się do baz danych czy interfejsu programistycznego, natomiast fullstack to połączenie tych dwóch zjawisk. Specjaliści mogą być różni, jedni będą zawężać swoje umiejętności do danej warstwy strony, inni dążą do pełnej znajomości zagadnień wynikających z frontendu i backendu.